Haapsalu is het oudste resort van Estland. Vanaf 1904 reisde men hier in stijl naar toe: per trein! Op het eindpunt Haapsalu wachtte niet zomaar een station, maar één met een zomercafé, een keizerlijk paviljoen, en een perron dat destijds met 216 meter (of toch 213,6?) het langste van Europa was. Deze lengte was afgestemd op de trein van de tsaar himself, die met zijn entourage naar de badplaats op vakantie kwam. Sinds 1997 is in dit imposante stationscomplex het Spoorweg- en communicatiemuseum van Estland gevestigd.
Wat is er te doen?
In 1995 kwam het station namelijk leeg te staan, toen de spoorlijn tussen Riisipere en Haapsalu – een aftakking van de Tallinn-Paldiski-lijn, de oudste van het land – werd gesloten voor personenverkeer. Nu stoppen rechtstreekse bussen vanuit de hoofdstad Tallinn voor de deur van het museum.
Op en rond het openbaar toegankelijke perron en emplacement laten plaatselijke bewoners de hond uit of maken ze hun hardlooprondjes. Er zijn in de openlucht diverse locomotieven, treinen en rijtuigen tentoongesteld, waaronder de RVR-treinen uit het Sovjettijdperk die in Estland in 2014 massaal uit dienst gingen.
Het spoorwegmuseum is gehuisvest in het keizerlijke paviljoen. Je vindt er voornamelijk foto’s en memorabilia. De tentoonstellingsborden zijn uitsluitend in het Estisch, sommige voorwerpen zijn wel in het Engels toegelicht. Vooral interessant vonden wij de kaart met geplande, maar nooit gerealiseerde spoorlijnen.
Aan de andere kant van het complex, in het stationsgebouw voor het ‘gewone volk’, bevindt zich het communicatiegedeelte van het museum, met voornamelijk oude radio’s, televisies en telefoons. Wist je dat Estland het eerste land ter wereld was dat telefooncellen afschafte in 2010?
Ook in deze tentoonstelling is er aandacht voor de oorspronkelijke functies van de ruimtes van het voormalige station, met nog meer herinneringen aan de 150-jarige spoorweggeschiedenis van het land.
Gelukkig wordt er in Estland ook vooruitgekeken naar de toekomst en gloort er hoop voor de spoorlijn van Haapsalu: in 2019 werd het traject tot aan Turba heropend, en er zijn serieuze plannen voor reactivering tot aan de haven in Rohuküla!
Het station en het spoorwegmuseum zijn al reden genoeg om naar Haapsalu af te reizen, maar sla het stadje zelf ook zeker niet over! Het is prachtig gelegen aan een baai van de Oostzee en heeft bijzonder genoeg ook nog een binnenmeer bij de oude stad, Väike Viik. De afstanden zijn goed te bewandelen en onderweg kun je genieten van de houten huisjes en de gemoedelijke sfeer. Je kunt ook gebruikmaken van de enige trein die nog wel vanaf station Haapsalu vertrekt: het groene toeristentreintje…
In de bescheiden VVV vind je het Lace Centre, waar de verfijnde creaties ook te koop zijn. Geïnteresseerden kunnen zich in het Aibolands Museum verdiepen in de eeuwenlange geschiedenis van de Estlandzweden, ook wel Kustzweden genoemd. Het grootste deel van deze minderheidsgroep ontvluchtte Estland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tot slot vertrekken er vanuit de haven van Rohuküla boten naar de eilanden Hiiumaa en Vormsi en het kleinere Osmussaar.
